ΑΙΜΟΠΤΥΣΗ

Στην ιατρική βιβλιογραφία η αιμόπτυση ορίζεται ως την αποβολή αίματος ζωηρού κόκκινου χρώματος, ή αιματηρών πτυέλων με το βήχα. Η ποσότητα του αίματος μπορεί να είναι ελάχιστη, αλλά να φτάνει και σε μεγάλη ποσότητα· μαζική αιμόπτυση υπάρχει όταν το 24ωρο αποβάλλονται από 200 έως 600 ml, και πρόκειται για μια απειλητική κατάσταση για τη ζωή. Το αίμα προέρχεται από το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα, και κυρίως από τους βρόγχους ή τις κυψελίδες.

Η αιμόπτυση είναι ένα σύμπτωμα που προκύπτει από πολλές αιτίες, με ορισμένες να οφείλονται σε υποκείμενη νόσο ή άλλη ασθένεια. Συνήθως είναι σύμπτωμα κάποιας λοίμωξης του αναπνευστικού, πιο συχνά της πνευμονίας και της οξείας βρογχίτιδας. Επίσης, εμφανίζεται συχνά σε καπνιστές και σε όσους έχουν χρόνια παθολογική διαστολή των τοιχωμάτων των βρόγχων (βρογχεκτασίες), ως επιπλοκή της κυστικής ίνωσης, είτε λόγω ασθενειών όπως ο κοκκύτης και η φυματίωση, είτε λόγω φλεγμονής στα αιμοφόρα αγγεία των πνευμόνων ή στην αναπνευστική οδό. Άλλες σοβαρές παθολογικές καταστάσεις που έχουν ως σύμπτωμα την αιμόπτυση είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, η πνευμονική εμβολή και το πνευμονικό οίδημα.

Από την άλλη, μικρές ποσότητες αίματος στα πτύελα μπορεί να εμφανιστούν όταν το πίσω μέρος του λαιμού ερεθίζεται από τον συχνό ή τον βίαιο βήχα. Στα δε παιδιά οι πιο κοινές αιτίες αιμόπτυσης είναι οι λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού και η αναρρόφηση.

Σύμφωνα με τις επιδημιολογικές μελέτες, οι άνδρες ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ενώ μετά τα 40 αυξάνει ο κίνδυνος να υπάρχει κακοήθης αιτιολογία. Κατά κανόνα η αιμόπτυση, ειδικά όταν δεν έχει συνοδά συμπτώματα που υποδηλώνουν λοίμωξη που επιμένει, δεν πρέπει να αγνοηθεί και χρήζει άμεσης διάγνωσης.

Με εξαίρεση τις περιπτώσεις που υπάρχουν πολύ μικρές ποσότητες αίματος ύστερα από ορισμένες επεμβάσεις (π.χ. αμυγδαλεκτομή) ή ύστερα από ένα σοβαρό επεισόδιο βήχα, όσοι εμφανίζουν αιμόπτυση θα πρέπει να απευθύνονται στον γιατρό που θα επιβεβαιώσει και ότι πρόκειται όντως για αιμόπτυση· προκειμένου να αποκλειστούν άλλες αιτίες θα πρέπει να διαγνωστεί ότι το αίμα δεν προέρχεται από τη στοματική κοιλότητα, το ρινοφάρυγγα ή το πεπτικό σύστημα. Έτσι, στο πλαίσιο της διάγνωσης περιγράφονται ακριβώς τα συμπτώματα, λαμβάνεται ένα αναλυτικό ιστορικό και γίνεται φυσική εξέταση. Επιπλέον, είναι πιθανό να ζητηθεί εξέταση πτυέλων, βρογχοσκόπηση, ακτινογραφία θώρακα, αξονική πνευμόνων, ακόμα και εξέταση αίματος. Ανάλογα με τη διάγνωση, συστήνεται και η κατάλληλη θεραπεία.

Ωστόσο, όταν υπάρχει μαζική αιμόπτυση τότε πρόκειται για μια επείγουσα κατάσταση και απαιτείται μεταφορά στο νοσοκομείο. Επιπροσθέτως, κρίσιμη θεωρείται και η κατάσταση ενός ασθενούς που βήχει αίμα και παράλληλα εμφανίζει συμπτώματα όπως είναι η δυσκολία στην αναπνοή, η ζάλη, τα μελανιασμένα χείλη, ή ο πόνος στο στήθος.