ΑΠΟΧΡΕΜΨΗ

Ο βήχας είναι ένα πολύ σημαντικό «εργαλείο» του ανθρώπινου οργανισμού,  μιας και πρόκειται για το μέσο με το οποίο απομακρύνονται το σάλιο και η βλέννα από τις αναπνευστικές οδούς που οδηγούν στους πνεύμονες. Στην ιατρική η συγκεκριμένη διαδικασία ονομάζεται απόχρεμψη (και ο βήχας παραγωγικός), και σχετίζεται κυρίως με το βρογχικό άσθμα, τις λοιμώξεις του αναπνευστικού, τη χρόνια βρογχίτιδα, τα νεοπλάσματα, την πνευμονική εμβολή και το πνευμονικό οίδημα.

Εκτός, όμως, από «εργαλείο» του οργανισμού, είναι και ένα «εργαλείο» του πνευμονολόγου καθώς η σύσταση, η ποσότητα, το χρώμα και η οσμή των εκκρίσεων των αεροφόρων οδών είναι πληροφορίες που βοηθούν στη διάγνωση. Σε γενικές γραμμές φυσιολογικό θεωρείται το φλέμα (πηκτή βλέννα) που είναι διάφανο, υπόλευκο ή αραιό και άοσμο, μιας και υποδηλώνει τα αρχικά στάδια κρυολογήματος (ή άλλης ιογενούς λοίμωξης) – στα επόμενα στάδια της λοίμωξης το φλέμα μπορεί να είναι πρασινωπό ή κιτρινωπό. Επίσης, η υπέρμετρη παραγωγή διάφανου φλέματος είναι σύμπτωμα της αλλεργίας, της χρόνιας βρογχίτιδας και της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.

Όταν υπάρχει λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, ρινίτιδα, ιογενής ή χρόνια βρογχίτιδα, άσθμα ή αλλεργική αντίδραση οι εκκρίσεις είναι λευκές ή γκρίζες, ενώ το κίτρινο χρώμα υποδηλώνει ότι το ανοσοποιητικό λειτουργεί σωστά και είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τη λοίμωξη. Από την άλλη, το πηχτό και σε χρώμα κίτρινο σκούρο φλέμα είναι ένδειξη βακτηριακής λοίμωξης, ιγμορίτιδας ή λοίμωξης του κατώτερου αναπνευστικού.

Σε περιπτώσεις χρόνιας λοίμωξης του αναπνευστικού το φλέμα που παράγεται είναι πρασινωπό, ενώ όταν έχει ροζ χρώμα είναι ενδεικτικό μιας πιο σοβαρής πάθησης, όπως είναι η καρδιακή ανεπάρκεια. Εάν δε το σύμπτωμα εμφανιστεί ξαφνικά σε συνδυασμό με αρρυθμίες, κόπωση, αδυναμία, πρήξιμο των άκρων και της κοιλιάς τότε θα πρέπει να γίνει άμεση διακομιδή στο νοσοκομείο. Επιπλέον, το ροζ και αφρώδες φλέμα μπορεί να υποδεικνύει πνευμονικό οίδημα.

Στους καπνιστές, στους οποίους το πρωινό ξύπνημα συνοδεύεται με βήχα και απόχρεμψη, η υπερπαραγωγή φλέματος είναι ο τρόπος που έχει ο οργανισμός για να αντιδράσει στην ερεθιστική δράση του καπνού ο οποίος δίνει στις εκκρίσεις ένα καφετί χρώμα.

Με δεδομένο ότι η απόχρεμψη είναι ένα σύμπτωμα, εάν επιμένει ή εάν τα φλέματα έχουν άλλο χρώμα πλην του λευκού θα πρέπει να υπάρξει εξέταση από τον γιατρό προκειμένου να γίνει διάγνωση και να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία.