ΑΛΛΕΡΓΙΑ

Οι αλλεργίες είναι η πιο κοινή χρόνια νόσος στην Ευρώπη: πάνω από 150 εκατ. άνθρωποι υποφέρουν από κάποιας μορφής χρόνια αλλεργία, ενώ εκτιμάται ότι μέχρι το 2025 το νούμερο αυτό θα αντιστοιχεί στον μισό πληθυσμό της ηπείρου. Κυρίως, όμως, υπολογίζεται ότι το 20% των πασχόντων ζει καθημερινά με το φόβο μιας σοβαρής κρίσης άσθματος, ενός αναφυλακτικού σοκ, ή ακόμα και του θανάτου από μια αλλεργική αντίδραση του οργανισμού. Σύμφωνα με τη European Academy of Allergy and Clinical Immunology (Ευρωπαϊκή Ακαδημία Αλλεργίας και Κλινικής Ανοσολογίας, EAACI),  περίπου 100 εκατ. άνθρωποι έχουν διαγνωστεί με αλλεργική ρινίτιδα, περίπου 70 εκατ. υποφέρουν από άσθμα, ενώ υπάρχει και ένα 45% ασθενών στους οποίους είναι πιθανό να μην έχει γίνει διάγνωση, είτε να έχει γίνει λάθος διάγνωση.

Η ζωή στα μεγάλα αστικά κέντρα, η βιομηχανοποίηση, η ατμοσφαιρική ρύπανση και η κλιματική αλλαγή θεωρείται ότι «πυροδοτούν» τις αλλεργίες, και αυτοί οι παράγοντες δεν πρόκειται να εξαλειφθούν στο μέλλον, το αντίθετο. Προς το παρόν υπολογίζεται ότι λόγω του άσθματος και της αλλεργικής ρινίτιδας κάθε χρόνο χάνονται στην Ευρώπη 100 εκατ. ώρες από την εργασία ή από το σχολείο. Παρ’ όλα αυτά, αν δεν υπήρχαν τόσες περιπτώσεις αλλεργιών που μένουν χωρίς διάγνωση και αν δινόταν η κατάλληλη θεραπεία, το ευρωπαϊκό σύστημα υγείας θα μπορούσε να εξοικονομήσει περί τα 142 δισ. ευρώ το χρόνο. Αλλά το κυριότερο είναι ότι πρόκειται για μια ασθένεια που επηρεάζει την ποιότητα ζωής, τις σχολικές επιδόσεις, ακόμα και την επαγγελματική εξέλιξη μιας και σχετίζεται με την παραγωγικότητα.

Οι περισσότερες αλλεργικές παθήσεις του αναπνευστικού εμφανίζονται στην παιδική και εφηβική ηλικία. «Βασιλείς» όλων θεωρούνται το άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα, οι οποίες συχνά συνυπάρχουν, παρόλο που σχετίζονται με δύο διαφορετικά όργανα, τη μύτη και τον πνεύμονα. Η αλλεργική ρινίτιδα προκαλείται από την έκθεση του επιθηλίου της μύτης σε αλλεργιογόνα (π.χ. γύρη, ακάρεα σκόνης, τρίχωμα κατοικιδίων), και έχει συμπτώματα τη ρινόρροια, το φτέρνισμα, τη φαγούρα στη μύτη, τη ρινική απόφραξη, και σε ένα μεγάλο ποσοστό πασχόντων την ερυθρότητα, τον κνησμό και τα δάκρυα στα μάτια. Σε ό,τι αφορά το άσθμα, όταν ο ασθενής εισπνεύσει έναν ερεθιστικό παράγοντα οι μυϊκές ίνες των αεραγωγών (βρόγχων) συσπώνται με αποτέλεσμα τη στένωση του αυλού. Η κατάσταση επιδεινώνεται από τη φλεγμονή, και έτσι περιορίζεται η ροή του αέρα. Οι κρίσεις άσθματος χαρακτηρίζονται από δύσπνοια, βάρος στο στήθος, βήχα ή συριγμό.

Οι ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα πρέπει να αξιολογούνται για την πιθανότητα να συνυπάρχει άσθμα, και αντίστοιχα οι ασθματικοί ασθενείς πρέπει να αξιολογούνται για ρινίτιδα.  Η διάγνωση των αλλεργικών παθήσεων του αναπνευστικού στηρίζεται στη λήψη ενός πλήρους και λεπτομερέστατου ιστορικού που αφορά τα συμπτώματα, τη γενετική προδιάθεση και το περιβάλλον. Ακολουθούν πλήρης κλινική εξέταση και ρινοσκόπηση, ενώ η σπιρομέτρηση θα βοηθήσει τον πνευμονολόγο να ελέγξει την αναπνευστική λειτουργία – αυτή η ανώδυνη εξέταση δεν χρησιμοποιείται μόνο για τη διάγνωση πιθανού άσθματος, αλλά και για να γίνει εκτίμηση του πώς ο ασθενής ανταποκρίνεται στην αγωγή.

Επιπλέον, τελευταία εξέλιξη στη διάγνωση της αλλεργίας θεωρείται  το Phadiatop τεστ, το οποίο είναι φθηνό και απλό καθώς αρκεί μια σταγόνα αίματος για να ανιχνευτούν ειδικές IgE ανοσοσφαιρίνες, δηλαδή τα αντισώματα που είναι κυρίως υπεύθυνα για τις αλλεργικές αντιδράσεις. Αυτός είναι ένας ακόμα τρόπος για να γίνει διάγνωση της ευαισθησίας σε αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα, όπως είναι η γύρη των λουλουδιών.